Bố cục
- Sáu câu thơ đầu: khung cảnh ở lầu Hoàng Hạc.
- Hai câu thơ cuối: tâm trạng của nhà thơ trước khung cảnh xung quanh.
Câu 1 (Trang 160 sgk ngữ văn 10 tập 1)
Nhan đề bài thơ Lầu Hoàng Hạc ngoài sự xác định vị trí của lâu Hoàng Hạc ở “nơi đây”, bài không hoàn toàn không nói gì về “lầu”.
- Dụng ý mà nhà thơ muốn nói đến ở đây là chuyện quan hệ giữa người xưa và người nay, giữa thời gian quá vãng và không gian mở rộng, giữa cảnh với tình, giữa hư với thực
Câu 2 (Trang 160 sgk ngữ văn 10 tập 1)
Cảnh- cảnh xưa và nay, xa và gần, thực và hư cảnh nào cũng đẹp.
Thế nhưng tất cả cảnh lại đến khiến người buồn:
+ Đối diện với cái đẹp hoàn mỹ của thiên nhiên, của nghệ thuật, của cuộc đời, tình người…
+ Tác giả bâng khuâng nhận ra hình như mình chưa thật toàn vẹn, hình như mình đang khuyết thiếu một điều gì giúp ta được trọn vẹn
+ Nỗi buồn còn xuất phát từ việc “hạc vàng đã đi, đi biệt”, nuối tiếc những vàng son đã qua
Câu 3 (trang 160 sgk ngữ văn 10 tập 1)
Bài thơ có 56 thì có 55 chữ đều chuẩn bị cho chữ “sầu” kết đọng trong tâm:
+ Chữ “sầu” là tất yếu nhưng không phải xuất hiện một cách ngẫu nhiên
+ Nó là kết quả diễn của quá trình quan sát, liên tưởng, tái tê trong lòng của con người
+ Lầu Hoàng Hạc là nơi gắn với những lần li biệt nổi tiếng, nên tâm trạng của tác giả nhuốm buồn
+ Không những thế, cảnh vật, không gian, thời gian… cả cái tình cảnh đặc biệt của nhà thơ xuất hiện chữ sầu
+ Chữ sầu trong câu thơ cuối không quá bất ngờ, điều đó là sự lắng đọng lại cảm xúc
Câu 4 (trang 160 sgk ngữ văn 10 tập 1)
Học thuộc bài thơ.