Bài 16 (trang 148 SGK Giải tích 12): Trên mặt phẳng tọa độ, hãy tìm tập hợp các điểm biểu diễn số phức z thỏa mãn từng bất đẳng thức:
a) |z| < 2
b) |z - i| ≤ 1
c) |z - 1 - i| < 1
Bài giải:
Tập hợp các điểm M(x; y) của mặt phẳng tọa độ biểu diễn số phức z = x + yi thỏa mãn điều kiện:
a) |z| < 2 ⇔ √(x2 + y2) < 2 ⇔ x2 + y2 < 4.
Các điểm M(x; y) như vậy nằm trong đường tròn có tâm O bán kính bằng 2 không kể các điểm trên đường tròn.
b) z – i = x + (y – 1).i
|z – i| ≤ 1
⇔ √(x2 + (y – 1)2) ≤ 1
⇔ x2 + (y – 1)2 ≤ 1.
Tập hợp tất cả các điểm biểu diễn các số phức thỏa mãn |z – 1| ≤ 1 là các điểm của hình tròn tâm (0; 1) bán kính bằng 1 kể cả biên.
c) z – 1 – i = (x – 1) + (y – 1)i
|z – 1 – i| < 1
⇔ (x – 1)2 + (y – 1)2 < 1.
Vậy tập hợp các điểm cần tìm là hình tròn (không kể biên) tâm (1; 1), bán kính bằng 1.